Bazı CD’lerimiz HDCD olarak kodlanmıştır. Buna dikkat etmeden olduğu gibi hard diske kopyaladığımızda bazı kayıplar oluşuyor. Kısaca kayıpsız HDCD rip işleminden bahsedeceğim. Yine, kullandığım dBpoweramp yazılımı örneği üzerinden.
HDCD nedir?
High Definition Compatible Digital (HDCD), standart CD’ye (Redbook Audio CD) göre, dinamik sahayı genişleten bir kodlama de-kodlama işlemidir. CD çalıcınız HDCD desteklemese de bu tür CD’leri çalabilir. Bugün piyasada 4000-5000 civarı HDCD albüm bulunuyor.
CD üretilirken, HDCD ile sayısal alanda bazı filtre devreler ve dither sinyali yardımı ile 20bit değerinde bir verinin 16 bitlik formata yazılması sağlanıyor. HDCD ile kodlanan bu veri, çalma esnasında tekrar orjinal haline (sinyal kazancı ve yüksekliği bakımından) geri çevriliyor. Gürültüde ufak bir artış pahasına dinamik sahada artış gerçekleştiriliyor. HDCD kodlu bir CD’yi, HDCD de-kodlama özelliği olmayan bir cihazda çaldığınızda, gürültülü müzik pasajlarında ses sinyalinin kırpılma olasılığı var.
Bu bakımdan, HDCD rip ederken uygun yazılım ve ayarları kullanmak lazım. dBpoweramp, Foobar, Windows Media Player gibi yazılımlarda gerekli komponent sağlanmış.
dBpoweramp ile nasıl HDCD rip edilir?
Çok kolay. Tüm yapmanız gereken dBpoweramp ana ekranının alt bölümünden “Add DSP” düğmesi yardımı ile “HD HDCD” eklentisini ilave etmek.
Sonra, sağ taraftaki “Settings” düğmesinden erişeceğiniz ekrandaki kutucuğa tıklamak ve sonra rip işlemini başlatmak. Bu özelliğin normal CD’lerde kullanılmasında bir sakınca olmadığı, onların 16 bit olarak kalacağı belirtilmiş.
Örnek
Örnek olarak, “Reference Recordings – HDCD Sampler Volume 2 (RR-905CD)” CD’sini rip edelim.
12 ve 13’üncü parçalar, “Lux Aeterna” – John Rutter: Requem, RR-57CD’den 1:53 dakikalık bir alıntı. 12 no’lu parça analog master’dan Sony 1630 PCM master recorder’a 16/44.1kHz olarak kayıt edilmiş. 13 no’lu parça ise analog masterden HDCD olarak kodlanmış. Parçaları dBpoweramp ile rip ettikten sonra JRiver MC20’de çaldığımda ekran görüntülerine bir bakın:
Gördüğünüz üzere, 16/44.1 kayıt 1411 kbps. Yani, 16bit x 44.1kHz x 2 kanal = 1411 kbps.
HDCD kayıt ise, 24bit x 44.1kHz x 2 kanal = 2116 kbps.
Bu tür kayıtları karşılaştırmayı ve kendi medya oynatıcınızda bu tür özellikleri keşfetmeyi size bırakarak noktalıyorum.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.