Yüksek çözünürlüklü müzik giderek yaygınlaşıyor. Birçok kayıt firmasından, yeni ve eski albümleri yüksek çözünürlüklü, indirilebilir formatlar olarak duyuyoruz. Donanım üreticileri de ardı ardına bu formatları destekleyen ürünler duyuruyorlar. İşin tanımına bir bakalım; nedir bu “Hi-Res Audio” veya Yüksek Çözünürlüklü Ses ?
Digital Entertainment Group, Consumer Electronics Association (CEA), The Recording Academy, Sony Music Entertainment, Universal Music Group ve Warner Music Group aralarında anlaşarak yüksek çözünürlüklü müziğin tanımı üzerinde anlaştılar. Yukarıdaki logolar, perakende olarak müzik satın alırken yüksek çözünürlüklü müzikleri teşhis etmenizi kolaylaştırmak için.
“Hi-Res (High Resolution) Audio = Yüksek Çözünürlüklü Ses”, CD kalitesinden daha yüksek çözünürlükte yapılmış kayıtlardır. Burada kaydın orjinalinin 16bit/44.1kHz çözünürlüğünden daha yüksek yapılmış olması gerekiyor. Yani, daha düşük çözünürlükteki bir mp3 kaydını veya 16bit/44.1kHz CD kaydını alıp 24bit/192kHz olarak tekrar örneklerseniz bu Hi-Res Audio olmuyor.
Tanımlamada “CD kalitesinden yüksek” deniyor. CD kayıtları 16bit ve 44.1kHz örnekleme frekansına sahip. Tanımlamaya DVD ses kayıtlarını da ilave edebiliriz. DVD’nin ses kısmı, 16bit/48kHz örnekleme hızına sahip. Bu bit ve örnekleme hızlarının üzerindeki kayıtlara “Hi-Res” diyoruz. Hi-Res Audio kayıtları örnekleme frekansı olarak 44.1kHz ve 48kHz’in katları şeklinde oluyor. 48kHz katlarını DVD-Audio ve Blu-Ray disklerde görebiliriz. Bir noktadan sonra fiziksel medya yerine internetten dosya satın alarak indirmemiz gerekiyor. Örneğin, 24bit/96kHz FLAC, 24bit/192kHz FLAC, 32bit/384kHz DXD, DSD64, DSD128, DSD256,… dosyalar gibi. Bunların hem stereo, hem de çok kanallı (multichannel) sürümleri de olabiliyor.
Hi-Res dosyaları çalabilmek için bilgisayar temelli bazı donanımlar kullanmanız gerekiyor. Blog içinde “Sayısal müzik dosyalarını dinlemek için yaklaşımlar” başlığı altında bunlardan bir kısmına değinmeye çalıştım.
Daha önceki yazılarımda Yüksek Çözünürlüklü Ses konularına değinmiştim isterseniz bir göz atın:
- Sayısal Ses / Digital Audio: PCM ve DSD hakkında özet
- DSD, DST, DSDIFF, DXD, DSF nedir?
- Native (öz) DSD
- Yüksek çözünürlüklü örnek/test ses dosyalarını nereden indirebilirim?
Hi-Res’e laf yok. Ama tek başına yeterli olmayabilir. Kayıt işi her zaman ustalık ve özen gösteren bir konu. Bazen bir kayıt o kadar güzel yapılıyor ki, düşük çözünürlükte olsa bile bir gönül bağı kurabiliyorsunuz. Örneğin, elimde DMP Digital Music Products firmasının “Steve Davis – Quality of Silence” albümü SACD olarak mevcut. Bu albümü 16bit/44.1kHz WAV dosyası olarak rip ettim ve çoğu zaman CD kalitesinde dinliyorum. CD kalitesinde bile çok kaliteli bir ses duyuyorum. Çünkü bu kayıt muhtemelen hiç bir şekilde sıkıştırılmadan, iyi bir ortamda, kaliteli bir donanım ile ve ustaca yapılmış. Orjinal SACD kaydı ise DSD teknolojisinin ilk örneklerinden.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.