• Okuduklarımdan, seyrettiklerimden aldığım notlar, izlenimler, incelemeler…

exaSound Gamma Music Server

exaSound, Nisan 2019’da Gamma Müzik Sunucusunu duyurdu. Bu ürün, temel olarak sayısal müzik dosyalarını saklayan, bu dosyaları ya da akış hizmetlerini oynatabilen bir müzik sunucu. Çeşitli sayısal müzik teknolojilerini bir platform içinde barındırıyor: Roon Core Sunucu, UPnP sunucu, Roon Ready Oynatıcı, UPnP/OpenHome Player, Airplay Oynatıcı ve Signalyst NAA Oynatıcı.

Yazının devamı

Audirvana Plus for Windows

Uzun süredir medya oynatıcı olarak Windows platformu (W10 ve WS2012 + AO) üzerinde JRiver (halen v.24) kullanıyorum. Audirvana ile ilgili bazı övgüler duymuştum. Ancak Mac OSX işletim sistemine özgü olması beni uzak tutuyordu. 2018 yaz aylarında Audirvana Plus for Windows beta sürümü olarak çıktı. Geçen gün “Audirvana Plus for Windows 1.3.6 (1062) yazılımının 15 günlük deneme sürümünü yükledim. Bu yazıda, Audirvana Plus for Windows ile ilgili ilk izlenimlerimi paylaşırken, bazı açılardan JRiver Media Center 24 ile de karşılaştırdım.

Yazının devamı

Destination Rachmaninov – Departure

Web günlüğünde seyrek de olsa beğendiğim albümleri paylaşıyorum. Bu sıralarda hoşuma giderek dinlediğim bir albüm: “Destination Rachmaninov”. Albüm 12 Ekim 2018 tarihinde Deutsche Grammophon kataloğundan piyasaya çıktı. Grammy ödüllü piyanist Daniil Trifonov, şef
Yannick Nézet-Séguin – Philadelphia Orchestra ile…

Yazının devamı

Eski Cihazlardaki Elektrolitik Kapasitörler Değiştirilmeli mi?

Eski cihazlardaki kapasitörler değiştirmeli mi?  Eğer 20 yıllık bir güçlendirici (pre, power), dahili veya harici bir güç besleme devresi gibi içinde bolca elektrolitik kapasitör bulunan bir cihazdan bahsediyorsak, yanıt evet. Seste iyileşme sağlamak üzere, elektrolitik olmayan kapasitörlerin, daha dar toleranslı ve kaliteli malzemelerle üretilmiş markalarla değiştirilmesi de hi-fi çevrelerinde öneriliyor. Ancak, bu öneri eskimeden çok daha kaliteli malzeme kullanımı ile sesi iyileştirmekle ilgili. Elektrolitik kapasitörlerde ise eskimeden kaynaklı kapasitans değerlerinde bozulma sözkonusu.

Yazının devamı

Gecikme (Latency)

Müzik dosyasının tutulduğu depolama biriminden, USB çıkışına kadar (veya DAC girişine kadar), bilgisayar içindeki çeşitli arabirimler gecikmeye sebep olur. Sayısal müzik verisinin depolama biriminden okunması, ara belleklerin doldurulması, medya oynatıcı programının komutlarının CPU’da işlenmesi, sayısal sinyal işleme gibi. Bütün arabirimlerde homojen bir gecikme olsaydı sorun olmazdı. Ancak, farklı bilgisayar unsurlarında oluşan farklı sürelerdeki gecikme süreleri (milisaniyelerden bahsediyoruz) bazen tolerans sınırlarını zorlayabiliyor. Bunun etkisini analog olarak dinlediğimiz müzikte, “çıt”, “pıt” gibi sesler halinde duyabiliyoruz.

Yazının devamı

Hi-Res Sistem ve Hoparlör Testi için Öneri

Müzik dinlediğiniz sistemi ayarlamak veya performansını analiz etmek istiyorsanız, farklı sistemler arasında bir karşılaştırma yapmak istiyorsanız, hoparlörlerinizi test etmek, konumlarını ayarlamak istiyorsanız veya doğru yapılmış kayıt neye benzer gibi bir merak sahibiyseniz size iki önerim olacak. 2xHD firmasının, “Audiophile Hi-Res System Test” ve “Audiophile Speaker Set-Up” albümleri. Aslına bunlar indirilebilir ses dosyalarından oluşan derlemeler.

Yazının devamı

exaSound e32 Mark II DAC ile MQA Desteği

Web günlüğümü takip edenler bilir, exaSound DAC takdir ederek kullandığım, tavsiye ettiğim bir ürün. ExaSound Audio Design (Toronto – Kanada), 12 Haziran 2018 tarihinde E32 DAC’ın Mark II DSD256 / DXD / MQA sürümünü duyurdu. ExaSound E32 DAC Mark II DAC şimdi 24-bit 384kHz’e kadar Hi-Res müzik verilerini sunmak için MQA kod çözücü ve “renderer” içeriyor.

Yazının devamı

Pure Audio Blu-ray

Bu web günlüğünde, yüksek çözünürlüklü (Hi-Res) müzik dosyalarının internetten indirilerek, bilgisayar tabanlı bir sistemde oynatılabileceğinden bahsedegeldik. SACD (1bit/2,8224MHz DSD64), DVD-Audio (24bit/192kHz PCM) ve Blu-ray gibi optik formatlar bir noktaya kadar “internetten dosya indirme” gereğinin önüne geçiyor. Bu yazıda, Blu-ray’ın geniş depolama kapasitesini ve yüksek çözünürlüklü ses için gerekli olan bant genişliğini (192 kHz /24Bit’e kadar), bir CD’nin, ekran olmadan kolaylıkla oynatılabilirliğini ve çok kanallı sesi birleştiren bir formattan, Pure Audio Blu-ray formatından bahsedeceğim.

Yazının devamı

DSD Müzik Dosyalarını Nasıl Dinlerim?

PCM 24/192, 24/382, DSD128, DSD256 gibi formatları dinleyebilmenin çok hoş ve ödüllendirici bir deneyim olduğunu düşünüyorum – hele beğendiğiniz kayıtları bulursanız. DSD müzik dosyalarını oynatmak için bir bilgisayar ve yazılıma veya gerekli donanım ve yazılımı paketleyen bağımsız bir müzik sunucusuna veya taşınabilir bir cihaza ve DAC’a ihtiyaç var.

Yazının devamı

Yüksek Tanımlamalı Plak: HD Vinyl

Sayısal ses ve görüntü için kullanılan Hi-Def (yüksek tanımlama) teriminin analog bir format (LP, plak, ne derseniz) için kullanılabileceği aklıma gelmezdi. Avusturya kökenli yeni bir firma olan Rebeat, 4.8 milyon Dolar tutarında bir yatırım ile geliştirmekte olduğu yeni plak baskı teknolojisi ile bu formattan daha kaliteli ses, daha yüksek ses şiddeti (volüm) ve daha uzun oynatma süresi vaad ediyor. İlk HD Vinyl plakların 2019 yılında mağazalara ulaşması bekleniyor. Bu plaklar 100% geri uyumlu, yani mevcut plak çalarlar ile kullanılabilecek ve ses sadakati bakımından önemli bir fayda getirecek. Tahmin ediyorum pikap donanımında da bu teknolojiden en fazla verimi sağlayacak yenilikler zamanla piyasaya sürülecektir.

Yazının devamı

2017 Müzik Akış Gelirleri CD Satışlarını Geçti

Uluslararası Fonografik Sanayi Federasyonu (http://www.ifpi.org – IFPI – International Federation of the Phonographic Industry), dünya çapında kayıt endüstrisinin çıkarlarını temsil eden, İsviçre’de kayıtlı ve 1933’te İtalya’da kurulmuş olan kar amacı gütmeyen bir kuruluş.

IFPI web sitesinden müzik endüstrisi ile ilgili çeşitli istatistiki verilere ve raporlara erişebilirsiniz. 24 Nisan 2018’de IFPI Global Music Report (Küresel Müzik Raporu) yayınlandı. Rapora göre Spotify, Tidal, Apple Müzik gibi müzik akış (streaming) hizmetlerinden elde edilen gelirler, geçen sene ilk kez geleneksel formatların satışından elde edilen geliri aştı.

Yazının devamı

PS Audio DS Memory Player / PW DirectStream DAC

Bu yazıda tasarım bakımından dikkatimi çeken PS Audio DS Memory Player ve PW DirectStream DAC ürün ikilisinden kısaca bahsetmek istiyorum. PS Audio DS Memory Player (kısaca DMP) ilk bakışta universal bir optik disk transport. İçinde OPPO’nun optik sürücüsünü kullanılmış. CD, SACD, DVD-R/RW, AVCHD, ve HRx optik diskleri destekliyor. Gerek bu disklerden gerekse, ön panel USB portundan FLAC, APE, WMA, MP3, M4A, AAC, DTS, AC3, WAV, DSF, MKA, PCM ve OGG dosya türleri destekleniyor. DMP’yi benzerlerinden ayıran özellik, optik diski doğrudan oynatmak yerine, içeriğini bir belleğe yerleştirmek ve oynatma işlemini bir FPGA yardımı ile bellekten yapmak. Bu nedenle “memory player” (bellek oynatıcısı) adlandırılması yapılmış.

Yazının devamı

exaSound PlayPoint DM

Odyofilleri tatmin edebilecek bir bilgisayar tabanlı müzik sistemi oluşturmak oldukça karışık ve zahmetli olabilir. Son zamanlarda, bu işi biraz basit tutmak isteyenler için, internetten veya yerel ağa bağlı olarak müzik dosyalarını oynatma (renderer) ve sayısal analog çevirimini (DAC) bütünleştiren, “Network Player, Network Streamer” veya benzer adlarla çeşitli ürünler görmeye başladık. Nisan ayı itibarı ile exaSound da “PlayPoint DM – Dual-Mono D/A Converter and Network Audio Server” ürününü duyuruldu. Bu ürünün en önemli iki özelliği, bilgisayardan müzik dinleme işini kolaylaştırması ve en yüksek çözünürlüklü Hi-Res formatlarını destekleyen, uzun yıllar kullanılabileceğiniz bir ürün olması.

Yazının devamı

Baetis Reference 2 Media Server

This gallery contains 3 photos.

Bilgisayar tabanlı bir medya sunucunun liste fiyatı $14.620 olunca, insan haliyle merak ediyor. Baetis Audio’nun Reference 2 Media Server modelinden bahsediyorum. Bu, ses ve video formatlarını stereo veya çok kanal olarak destekleyen bir sunucu. Yani hem müzik dinlemek için hem de ev sineması için tasarlanmış. Genel olarak Baetis medya sunucu ürünleri ile ilgili bir çok pozitif yazılar okuyabileceğiniz gibi özellikle fiyata kızan insanların yazdığı negatif yorumlar da mevcut. Bu ürünü kullanma veya dinleme olanağım olmadı. İncelemem kağıt üstündeki bilgilere dayalı. Ancak, incelememin bir amacı da, bilgisayardan kaliteli ses (ve video) için müdahale alanlarını daha iyi anlayabilmek. Nedir bu ürünü bu kadar pahalı yapan?

Yazının devamı

Mevcut Sistem

Birkaç hafta önce yazılarımı okuyan bir arkadaş, “müzik dinlediğin sistemi topluca anlatabilir misin?” sorusunu iletmişti. Web günlüğünün eski yazılarında bu bilgi dağınık olarak var. Bu yazıda derli toplu bir özet yapacağım. Yalnız bunları okurken beklentinizi doğru ayarlayın. Bu sadece benim müzik dinlediğim sistem, bir deneyim paylaşımı. “İdeal sistem” gibi bir iddia yok. Sadece bir örnek. Kendi doğrularınıza ve bütçenize göre size en uygun gelen sistemi oluşturmak sizin işiniz. Zaten bu sistem ile ilgili kendi eleştirilerim de mevcut.

Yazının devamı

Meltdown ve Spectre Açıkları

Meltdown ve Spectre, bunlar PC-Audiophile.com’un PC tarafı ile ilgili. Türkçe’ye çevirirsek “Erime ve Hayalet”. İşlemci tasarımından kaynaklanan ve geçen yıl keşfedilen iki açık. Bugünkü işletim sistemlerinin en önemli güvenlik işlevlerinden biri sistem belleğine erişimin kısıtlı tutulması. Normal olarak işletim sistemi üzerinde çalışan bir uygulama, sadece kendine ayrılmış bellek alanını görebilir, başka uygulamaların bellek alanlarını göremez.  Ancak, bir kod çalıştırarak bu engelin aşılabildiği ortaya çıktı.  Düşünsenize, bitcoin çılgınlığının başladığı bir dönemdeyiz; bitcoin ile işlem yaptığınız bir anda bilgisayarınızın belleğinde işlem gören özel anahtarınızı ele geçirilebilir ve her şeyi kaybedebilirsiniz!  Müzik dinlemek için ayrı bir bilgisayarınız var ise, o bilgisayarı başka işler için kullanmıyorsanız böyle bir risk yok tabi. Ama ya diğer bilgisayarlarınız? Konu, işlemci teknolojinin bir açığı olduğu için sadece bilgisayarlar ile kısıtlı değil, tablet ve akıllı telefonlar da bu zafiyete sahip. Konu oldukça ciddi.

Yazının devamı

YouTube, Tidal vb Uygulamaların Sesini DAC’tan dinlemek (2) VB-Audio Hi-Fi Cable

Önceki yazıda, web tarayıcıda açtığınız YouTube, Tidal, Spotify vb uygulamaların sesinin JRiver Media Center ve WDM sürücü ile nasıl DAC’a aktarılacağından bahsetmiştim. Bu seferki yazıda, aynı şeyi JRiver ve WDM sürücü olmadan nasıl yaptığımı anlatacağım.

Neden buna gerek duyduğumu tekrar edeyim. Web tarayıcıda bir ses uygulaması çalıştırdığınızda, sesi Windows Kayıttan Yürütme Aygıtlarından birine (örn. bilgisayarın hoparlörüne) yönlendirebilirsiniz. Kullandığım exaSound DAC’ın özel ASIO sürücüsü Windows Kayıttan Yürütme Aygıtları arasında listelenmiyor. Öncelikle bunun normal olduğunu belirteyim, çünkü exaSound sürücüsü Windows ses alt sistemini bypass ederek daha kestirme ve temiz bir yol ile sayısal sesi “bit perfect” olarak USB portuna eriştiriyor. Peki web tarayıcının sesini nasıl DAC sürücüsüne yönlendireceğim?

Yazının devamı

YouTube, Tidal vb Uygulamaların Sesini DAC’tan dinlemek (1) WDM Sürücü

Örneğin, Windows bilgisayarınızda YouTube’dan çaldığınız müziği, DAC üzerinden müzik sisteminize yönlendirerek daha iyi bir ses kalitesi istiyorsunuz. Bunu nasıl yapacaksınız? YouTube’da 1080p HD çözünürlüklü müzik videoları ve bununla birlikte oldukça kaliteli bir ses ile müzik dinleyebiliyorsunuz. Uygulama YouTube ile sınırlı değil, web tarayıcınızdan erişebileceğiniz TIDAL (özellikle HiFi üyelik), Spotify ve bunun gibi bir çok uygulamanın sesini bilgisayardan DAC’a ve oradan müzik sisteminize aktararak hiç de fena olmayan bir müzik deneyimi yaşayabilirsiniz.

Yazının devamı

ISO’dan DSD’ye çevirmek

Diyelim ki elinizde rip edilmiş SACD’lerin .ISO uzantılı dosyaları mevcut. Bu tür bir tek dosya, albümün tüm parçalarını içerir. JRiver gibi bir medya oynatıcı bu .ISO uzantılı DSD dosyalarını başarı ile çalabilir. Yalnız, bilgisayarın işlemcisi bir tek parçayı çalmak için tüm albümü işlemek durumunda kalır. Bu işlemci için bir yük demek. Eğer, işi basit tutmak için düşük güçlü bir bilgisayar kullanıyorsanız, bu hacimdeki bir dosya – hele çok kanallı kayıt içeriyorsa – size, seste kesintiler halinde geri dönebilir. Çözüm olarak .ISO uzantılı bir SACD dosyasını, albümü oluşturan parçalara ayırmak mümkün. Bu işlemi yapan programlardan biri Sonore firmasının ISO2DSD yazılımı.

Yazının devamı

Intona High Speed USB Isolator İzlenimlerim

Intona High Speed USB Isolator ürününden önceki bir yazımda bahsetmiştim. Bu yaz Almanya’ya gittiğimde, Ulm şehri yakınlarındaki Intona ofisine uğrayarak bir adet High Speed USN Isolator (Endüstriyel sürüm) elden teslim aldım. Bu cihazı farklı sistemlerde deneme şansım oldu. Bu yazıda deneyimlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.

Yazının devamı

Cantata Grafiksel MPD İstemcisi

Kantat (Latince ve İtalyanca’da cantare, “şarkı söylemek”) bir çalgı eşliğinde söylenen ve genellikle birden fazla bölüm içeren, genellikle koro eşliğinde sunulan sözlü beste anlamına geliyor. Bu yazının konusu Cantata grafiksel bir MPD istemci yazılımı. Güçlü bir bilgisayar yerine, daha ufak bir sistemi tercih ediyorsanız size uyabilir. Neden daha ufak bir bilgisayarı tercih edesiniz? Birinci sebep maliyet olabilir ikincisi daha kısa ve temiz bir sinyal yolu olabilir. Cantata, Linux, Windows ve Mac OSX işletim sistemleri üzerinde kullanılabiliyor.

Yazının devamı

Flume (YouTube video)

Biraz daha elektronik müzik… Harley Edward Streten 1991 doğumlu, Avustralya’lı bir müzisyen ve DJ. Profesyonel olarak Flume adı ile tanınıyor ve aşağıdakiler gibi müzikler yapıyor.

Yazının devamı

JCAT USB Card FEMTO

Müzik bilgisayarımda uzun süredir planladığım bir iyileştirmeyi sonunda gerçekleştirdim. Mevcut PPA V2 USB kart yerine, JCAT USB Card FEMTO kullanmaya başladım. Özetlemek gerekirse kesinlikle bu yatırıma değdiğini düşünüyorum. Çok süslü kelimeler kullanmayacağım. Basitçe, müzik daha kolay ve yormadan dinlenilir hale geldi; sahne, derinlik ve detay seviyesi şimdi daha iyi. Rahatlıkla fark edilebilecek bir durum. Bir anda kendimi eskiden pek rağbet etmediğim bazı albümleri dinlerken buldum.

Yazının devamı

The Absolute Sound (Nisan 2017) exaSound Audio incelemesi

The Absolute Sound dergisinin Nisan 2017 sayısında Vade Forrester tarafından “exaSound Audio Design PlayPoint Network Audio Player and e32 DAC – Roon without a Computer” başlıklı bir yazı yayınlandı. Tabi ne yazılmış diye hemen bir nefeste okudum. Aşağıda bir özet yaptım ama dergiyi PDF formatında satın almak isterseniz…

Yazının devamı

MQA ile Kodlanmış İlk CD

MQA teknolojisinin yaratıcısı Bob Stuart, formatın yaygınlaşması için, donanım üreticileri, akış hizmetleri ve sayısal indirme siteleri ile anlaşmalar yaparak başarılı çalışmalar yürütüyor. Bunlardan önceki bir yazımda kısaca bahsetmiştim. Bu yolda bir ilk olarak, 17 Mart tarihinde, MQA ile kodlanmış ilk CD Japonya’da piyasaya çıktı. CD, Ottava (Japon) firmasına ait. CD, “A. Piazzolla by Strings and Oboe” etiketini taşıyor. CD şimdilik sadece Japonya’da çıktı. Ancak, HQM ve e-onkyo music’den indirmek mümkün.

Yazının devamı