ISO’dan DSD’ye çevirmek

Diyelim ki elinizde rip edilmiş SACD’lerin .ISO uzantılı dosyaları mevcut. Bu tür bir tek dosya, albümün tüm parçalarını içerir. JRiver gibi bir medya oynatıcı bu .ISO uzantılı DSD dosyalarını başarı ile çalabilir. Yalnız, bilgisayarın işlemcisi bir tek parçayı çalmak için tüm albümü işlemek durumunda kalır. Bu işlemci için bir yük demek. Eğer, işi basit tutmak için düşük güçlü bir bilgisayar kullanıyorsanız, bu hacimdeki bir dosya – hele çok kanallı kayıt içeriyorsa – size, seste kesintiler halinde geri dönebilir. Ayrıca, bazı “media player” yazılımları veya “network player” ürünleri ise .ISO uzantılı dosyaları desteklemeyebilir.

Çözüm olarak .ISO uzantılı bir SACD dosyasını, albümü oluşturan parçalara ayırmak mümkün. Bu işlemi yapan programlardan biri Sonore firmasının ISO2DSD yazılımı. Bu yazılımın geliştirmesi artık durdurulmuş. Bir garanti veya destek verilmiyor. Ancak, çok işe yarayan bir yazılım.

ISO2DSD Yazılımının Özellikleri:

• .ISO uzantılı DSD dosyalarını DFF veya DSF formatındaki dosyalara ayırmak için kullanılıyor.
• Eğer kaynak dosya içeriyorsa, iki kanal yanında çok kanal olarak DFF veya DSF dosyalar elde etmek mümkün.
• .ISO uzantılı kaynak dosyada kayıtlı metadata, DSD çıktı dosyasına aktarılıyor.

Hatırlayalım,

• DSD (Direct Stream Digital): Sony ve Phillips tarafından geliştirilen ve SACD üretiminde kullanılan bir sayısal/analog dönüştürme teknolojisi.
• DSF: ID3v2 etiketlerini destekleyen DSD dosyalarının uzantısı. Etiket derken; albüm adı, sanatçı adı, parça adı, albüm görseli, vb…
• DSDIFF (Direct Stream Digital Interchange File Format): Stüdyolarda DSD master kayıtları saklamak için kullanılan format.
• DFF: Yukarıda bahsedilen DSDIFF dosyalarının uzantısı. DFF dosyaları ID3v2 etiketlerini desteklemez.

Anlayacağınız üzere, DSD dosyalarınızı etiketleri ile saklamak için .DSF uzantılı dosyalara çevirimi tercih etmek için Einstein olmak gerekmiyor.

Aşağıdaki ISO2DSD ekranı üzerinden biraz detaya girelim.

Sol üst köşede kaynak DSD dosyasının hangi klasörde veya sunucuda olduğu seçebiliyorsunuz. Sunucu olarak, SACD rip etmek için kullanılacak cihazın IP adresi girilmeli. SACD Rip etme ile ilgili yazıma bakabilirsiniz. Yalnız orada ISO2DSD’nin burada bahsettiğim GUI sürümü değil de, komut satırı sürümü kullanılıyor. Ama mantık aynı.

Kaynak dosya belirtilen yerden okunuyor; çıktı dosyaları, ISO2DSD.exe dosyasının bulunduğu klasörün içinde albüm ismini taşıyan bir alt klasör içine yazılıyor.

Channel Mode: İki kanal veya çok kanal çıkışlarında birini tercih edebilirsiniz. Tabi ki orjinal dosyada çok kanal kayıt yoksa, çok kanal çıktı alamazsınız.

Elinizdeki .ISO dosyasına ait bir albüm görseli – özellikle arka kapak – varsa orada “stereo” veya “multichannel” belirtilir. Eğer yoksa sorun değil. Yukarıdaki metin ekranını, üst kısımı görecek şekilde kaydırırsanız, “area count” gibi bir parametre görecekseniz. “Area Count:1” sadece stereo kayıt anlamına gelir. “Area Count:2” hem stereo hem de çok kanal kayıt var demek. Dolayısı ile eğer çok kanallı DSF dosyalarını da istiyorsanız işlemi “channel mode”dan “multichannel” seçerek yapmalısınız.

Output Mode: Bizim amaçlarımız için Sony DSF uygun. Ama, Phillips DSDIFF, DSDIFF Edit Master, Raw ISO gibi seçenekler de gerekebiliyor demek ki.

Cue Sheet: Parçaların zamanlaması içeren CUE dosya çıktısı almak için.

Convert DST to DSD: DST veya DSD çıkış tercihi için. DST’yi kayıpsız sıkıştırılmış DSD olarak düşünebilirsiniz.

Print: disk ve parça bilgisini ekranda görüntülemek için.

Son notum, Sonore’nin ISO2FLAC yazılımı da mevcut.