Piyasadaki DAC ürünlerinde DSD dosyalarının işlenmesi ile ilgili olarak çok değişik yollar kullanılıyor. Haliyle her hangi bir DAC ürünün “Native DSD” desteği konusunda soru işaretleri doğabiliyor. Olası bir akıl karışıklığının önüne geçmek için, önceki bir yazımda bahsettiğim “Native DSD” konusuna bir ilave yapmak istiyorum.
Native DSD kavramını iki aşamada incelemek lazım. Birincisi kayıt aşaması. Orjinal kaydın native DSD teknolojisi ile yapılıp yapılmadığına bakmak lazım. Örneğin 24bit/96kHz bir PCM kaydını alıp 1bit/2.8MHz DSD sinyaline çevirdiğimizde “native DSD” olmuyor. İkincisi ise playback aşaması. Bilgisayarda kullandığınız yazılım sinyali değiştirmeden (bit-perfect) olarak DAC’a iletiyor mu? DAC cihazı oynanmamış (PCM’e çevrilmemiş) bir DSD (veya DFF) dosyasını kabul ediyor mu? Cevaplar “evet” ise, o zaman “native DSD”den bahsediyoruz.
Native DSD’den bahsedebilmek için DAC’ın, oynanmamış bir DSD (veya DFF) dosyasını kabul etmesi önemli. DoP (DSD over PCM) bu tanıma uymuyor. DoP ile DSD verisi PCM paketleri içinde zarflanarak DAC’a gönderiliyor ve orada paketler/zarflar açılarak DSD verisi tekrar oluşturuluyor. Oluşturulan DSD sinyalinin “kayıpsız” olduğunu sanıyorum.
Native DSD sinyali bir şekilde DAC’ın içine girdikten sonra analoğa çevirim işlemi üreticisine göre değişiyor. Örneğin, PS Audio PerfectWave DirectStream DSD DAC, gelen sinyali, PCM veya DSD, 30xDSD hızında yukarı örnekledikten sonra analoga çeviriyor; Burr Brown 1793, ESS Sabre 19xx, Cirrus Logic gibi DAC yongaları da kendi içlerinde tamamıyla ayrı sayısal-analog çevirim metodları uyguluyorlar; Chord firması, DAC yongası kullanmadan, ilgili işlevleri FPGA (Field Programmable Gate Array) kullanarak yerine getiriyor; exaSound ise gelen sinyale bir FPGA ile çeki düzen verdikten sonra DAC yongasına iletiyor…
Burada, native DSD, DoP’dan iyidir yada kötüdür gibi bir yorum yapmak için yeterli donanıma sahip değilim. Ama mantığım bana şunu söylüyor; yaklaşım olarak, en iyi sinyali elde etmek için mümkün olduğunca ilave işlemlerden kaçınıyoruz; özellikle “playback bilgisayarını” minimal bir konfigürasyon olarak tasarlamaya çalışıyoruz; optimizer yazılımları ile bilgisayar işlemcisinin yükünü azaltıyoruz. Hal böyleyken, DoP bana yol üstünde ilave bir işlem yükü olarak görünüyor. Bu sadece bir akıl yürütme ve her zamana kulağımızın duyduğuna yorum yapmanın daha doğru olduğunu düşünüyorum.
Bir de eğer “native DSD” sizin için önemliyse, bunu sadece DAC cihazı için değil, aynı zamanda ilk kayıttan, playback zincirin sonuna kadar uygulanması gerekliliğini unutmayın.
