• Okuduklarımdan, seyrettiklerimden aldığım notlar, izlenimler, incelemeler…

21 Nisan’da konserden canlı DSD akışı!

Blue Coast Records tarafından gönderilen bir haber bülteninde şu haber yer alıyor: 21 Nisan tarihinde 14:00-15:00 (PDT – Pasific Day Time) saatlerinde, Blue Coast artistlerinden Jenna Mammina ve Alex deGrassi Skywalker Sound’da canlı bir konser verecekler. Bu ABD’den DSD akışı olarak yayınlanacak ilk konser. Hemen belirteyim; PDT ile Türkiye arasında 10 saat fark var. Dolayısı ile yerel saatimiz ile 22 Nisan’ın başladığı 00:00-01:00 saatlerine dek geliyor.

Yazının devamı

Çok Kanallı / Multichannel DAC

Bu web günlüğünü takip edenler çok kanallı ses (multichannel audio) konusuna ilgi duyduğumu fark etmişlerdir. Geçenlerde Stereophile web sitesinde ilgimi çeken bir inceleme okudum. 7 Mart 2016 tarihli, “Music in the Round #77” başlıklı yazının yazarı Kalman Rubinson ile ortak bir noktamız var; exaSound e28 DAC kullanıcısıyız. Kal Rubinson, köşesinde “Merging Technologies NADAC Multichannel-8 DAC” ürünü ile ilgili izlenimlerini yazmış. Yazının tümü okumayı size bırakıyorum. Ancak, NADAC M8 ile exaSound e28 arasında yaptığı karşılaştırma ile ilgili paragrafı aşağıda sizler için tercüme ettim.

Yazının devamı

Vinyl

Yıl 1970’lerin başı, yer New York. Daha disko, punk, hip-hop gibi akımlar başlamamış. American Century plak firmasının sahibi Richie Finestra zor zamanlardan geçiyor ve firmasını düzlüğe çıkartmak için çeşitli yollar deniyor. Bu arada, alkol, sigara, narkotik madde ve seksin haddi hesabı yok. Elbette bol miktarda rock var. Ama zenci müziği de var. Richie Finestra (Bobby Cannavale), doğum gününde misafirlerine, biletleri olduğu halde Woodstock konserine gitmediklerini, eşi Devon ile (Olivia Wilde) evde kalmayı tercih ettiklerini açıklıyor – birbirlerine o kadar bağlılar ki!

Yazının devamı

Hans Beekhuyzen Project – Sayısal Ses Temelleri Hakkında

MQA konusunu araştırırken YouTube’da bulduğum bu iki videoyu hem ilgili yazının sonunda hem de burada paylaşıyorum. YouTube kanalının sahibi Hans Beekhuyzen yıllarca hi-fi ürün satıcılığı ve çeşitli dergilerde teknik bir yazarlık yapmış. Yazarlığa “The Hans Beekhuyzen Project” adlı web sitesinden devam ediyor – göz atmanızı tavsiye ederim: http://thehbproject.com/en/

Yazının devamı

MQA (Master Quality Authenticated)

Biliyorsunuz müzik ve ses ilk üretim ve dinleme aşamalarında analog bir ortam gerektiriyor. Üretim ve dinleme arasında daha “etkin” olduğu düşüncesi ile gittikçe artan oranda sayısal teknolojiden faydalanılıyor. Ancak, sayısal teknolojiler, doğru uygulanmadığında, analog doğaya sahip müzikten çok şey alıp götürüyor.

Yazının devamı

Kendin Yap Doğrusal Güç Kaynağı

Bu yazıda 12V’luk bir güç kaynağı projesinden bahsedeceğim. Kullanmakta olduğum exaSound e28FX DAC – hiç de fena olmayan – kendi anahtarlamalı, harici güç adaptörüne sahip. Ama, bu güç adaptörü yerine, PC beslemede kullandığım 100W HDplex doğrusal güç kaynağının 12V çıkışı ile biraz daha iyi sonuç alıyorum. Alternatif olarak tamamıyla DAC’a adanmış doğrusal bir güç kaynağı denemek isteyince bu ufak proje ortaya çıktı.

Yazının devamı

ZFS Dosya Sistemi

2016 Ocak ayında bloguma düştüğüm notların ortak teması NAS oldu. Kendin-Yap NAS Projesi yazımda, hareket noktalarımdan birini “yeni nesil bir dosya sistemine geçmek” olarak belirtmiştim. “Yeni nesil” ile anlatmak istediğim, geleneksel dosya sistemlerinde olası, fark edilemeyen veri bozulmalarından kendini koruyabilen bir dosya sistemi. Seçmiş olduğum FreeNAS çözümünün temelindeki dosya sistemi olan ZFS bu isteği karşılıyor. Bu yazıda ZFZ dosya sisteminden bahsediyorum. Elimdeki büyük oranda dolu diskleri değerlendirmek ve henüz yeni disk yatırımı yapmak istemediğimden ZFS’i tüm özellikleri ile kullanmıyorum. Bu zaman içinde olacak. Ancak, sistemi kullanarak alıştıkça ve özelliklerini araştırdıkça, keşfettikçe beğenim artıyor.

Yazının devamı

FreeNAS Yazılımı (2/2)

FreeNAS yazımın ikinci ve son bölümünden bazı özellikleri ekranlar üzerinden anlatmaya çalışacağım. Benim kullandığım FreeNAS sürümü 9.3. Amacım sadece konu hakkında bir fikir verebilmek. Detaya girmeden bazı temel özelliklerden bahsedeceğim. Böyle bir sistem kurmak isteyen, YouTube’da “FreeNASTeam” (IXSystems) kanalında çok detaylı videolar izleyebilir.

Yazının devamı

FreeNAS Yazılımı (1/2)

Önceki yazımda “Kendin-Yap NAS Projesi”nin donanım özelliklerini aktarmıştım. Şimdi iki bölüm halinde FreeNAS yazılımından bahsedeceğim. Bu ilk bölüm (1/2), giriş, FreeNAS özelliklerin tanıtılması ve bazı pratik bilgiler içeriyor. İkinci bölümde (2/2) ise özellikleri ekran kopyaları üzerinden örneklendireceğim. ZFS dosya sisteminden ise ayrı bir blog yazısında bahsediyorum.

Yazının devamı

Kendin-Yap NAS Projesi

Temmuz 2015’de Bit Rot ve Yeni Nesil Dosya Sistemleri başlıklı yazıyı hazırlarken, müzik dosyalarımı yeni nesil dosya sistemine sahip bir NAS (Network Attached Storage) üzerinde tutmaya karar vermiştim. Araştırma aşamasından sonra parçaları belirleyerek kendi yaptığım FreeNAS çözümüne geçtim.

Yazının devamı

İnceleme: exaSound PlayPoint Network Audio Player (2. ve son bölüm)

Ey ruh! bilgisayar ve işletim sistemi konuları zor diye buralara geldiysen geri dön ve kapıyı dışarıdan kapat… İlk iki exaSound PlayPoint kullanım modeli oldukça kolaydı. Ancak, bu üçüncü kullanım şekli ile bilgisayarlar ile muhabbeti biraz ilerletmek gerekiyor. Öncelikle, UPnP konusuna giriş bakımından önceki yazılarımdan birine bakmanızı öneririm: “Yerel İletişim Ağı ve Müzik – uPnP, DLNA”. Özetleyeyim; UPnP temelli bir müzik sistem için üç parça gerekiyor:

Yazının devamı

İnceleme: exaSound PlayPoint Network Audio Player

Bir süredir merak ediyorum: “bilgisayar mı yoksa streamer mı?”. Bu ürün incelemesi bir anlamda bu soruyu yanıtlıyor. exaSound PlayPoint Audio Player (Stereo/Multichannel Streamer da diyebiliriz) 5 Kasım 2015 tarihinde satışa sunuldu. Siparişimi takiben 2 Aralık 2015 tarihinde Kanada’dan yüklendi. 5 Aralık tarihinde İstanbul gümrüğüne geldi. Araya hafta sonunun girmesi ile elime ulaşması 9 Aralık tarihini buldu. Kanada’dan gönderilen cihazın bir hafta içinde ulaşması fena performans değil. exaSound PlayPoint, çok kolaydan oldukça karışığa doğru çeşitli kullanım modellerine sahip. Kullanım modellerini sırayla denemeye başladım.

Yazının devamı

Müzik Bilgisayarında Doğrusal Güç Kaynağı Kullanımı

Müzik bilgisayarı için harici ve doğrusal bir güç kaynağı kullanımı elbette sorgulanabilir bir yaklaşım. Peki neden?

Harici, doğrusal güç kaynağı kullanmadaki başlıca amaç, anahtarlamalı güç kaynaklarının elektronik gürültülerinden, fiziksel fan sesinden, kasa içinde kapladığı yerden, ısıdan kurtulmak, müzik bilgisayarına daha temiz bir güç sağlamak.

Yazının devamı

HDPLEX 300W ATX Doğrusal Güç Kaynağı

HDPLEX firması mevcut 100W Doğrusal Güç Kaynağına ilaveten, geçen aylarda 300W ATX Doğrusal Güç Kaynağını duyurdu. Bizzat 300W’lık ürüne sahip olmamakla birlikte burada kısaca bahsetmek istiyorum. Halen müzik sunucu bilgisayarımda HDPLEX 100W doğrusal güç kaynağını kullanmaktayım. 5V-9V-12V-19V çıkışları ile DAC (12V), USB kartı (5V) ve PC (19V) gibi çeşitli birimleri aynı anda besleyebiliyorum. 19V çıkışı PC içindeki bir DC-ATC çeviriciye bağlı. Çıkış opsiyonlarının sağladığı esneklik ve kalitesinden dolayı bu ürüne verdiğim her kuruşu hak ettiğini düşünüyorum. Sayısal bir müzik sistemi kullansanız bile, güç kaynağınızın yeterli akımı sağlayamaması ses kalitesinde kendini belli edebilir. Bu noktada 100W olmasının beni kısıtlamadığını düşünüyorum. HDPLEX 300W ATX Doğrusal Güç Kaynağı çıtayı biraz daha yükseltiyor.

Yazının devamı

FPGA

Bazı DAC tasarımlarını incelediğimizde FPGA (Field Programmable Gate Array) kısaltması ile karşılaşırız. FPGA’lar programlanabilen sayısal-mantıksal yongalardır (chip). Bu yongalara programlama yolu…

Yazının devamı

Posta ve Hızlı Kargo Muafiyetleri

Bilgisayardan müzik hobisi, bazen yurt dışından bazı ürünler sipariş etmeyi gerektirebiliyor. Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün posta ve hızlı kargo muafiyetlerini özetlediği faydalı bir sayfayı aşağıda paylaşıyorum.

exaSound ürünleri fiyat olarak 1500 Avro üstünde olduğu için gümrükten geçmesi gerekiyor. exaSound ürünlerini resmi olarak ithal edebiliyoruz. Fiyatlar için: http://www.evdeeniyises.com/

Yazının devamı

Master Kayıt

Artistin orjinal sayısal stüdyo masterlarını artık DAC ve optimize edilmiş bilgisayarlar veya streamer cihazları ile evimizde dinleyebiliyoruz. Peki bu master kayıtlar nasıl oluşturuluyor? Bu yazıda kısaca stüdyo master kayıtlarında bahsedelim.

Yazının devamı

Bilgisayar mı yoksa “streamer” mı?

Yüksek çözünürlüklü müzik dosyalarını internetten satın alıp bilgisayarımıza indiriyoruz. Peki müzik dosyalarını çalmak için hangi yolu seçelim? Bilgisayar mı yoksa “streamer” adı verilen ürünler mi? Eğer, “bilgisayar ile uğraşamam, basit bir kullanım istiyorum…” diyorsanız streamer ürünleri uygun. Ama, “bilgisayardan anlarım, kutunun içine ne koyacağımı ben seçmek istiyorum…” diyorsanız o zaman bilgisayarlı çözüme gidebilirsiniz.

Yazının devamı

Akustik Ölçüm

Akustik ölçüm (Room Equalization – Oda Dengeleme), uzun süredir zihnimi işgal eden bir konuydu. Dinleme odamda hareket ettikçe, oturma pozisyonumda ufak değişiklikler yapınca, hoparlörle 3-5 santim oynatınca seste değişiklikler oluyor. Tamam, insan kulağı muhteşem bir organ ama duygusal bir merkeze (beyine) bağlı. Psiko-akustik etkilerden sıyrılarak, bilimsel ölçüme ihtiyaç var. Bundan hareketle öncelikle amatör olarak nasıl ölçüm yapabileceğimi inceledim. Teknoloji öyle bir yere geldi ki, artık herkes kendi akustik ölçümünü ufak bir yatırım ile yapabilir. Yalnız konu çok derin. Burada genel olarak ölçüm konusunu ele alacağım. Akustik düzeltme konusundan daha kısa olarak bahsedeceğim.

Yazının devamı

Audiophile Optimizer ve Windows 10?

Müzik Sunucu bilgisayarımda, halen (Ekim 2015 itibarı ile) Windows Server 2012 R2 Core Mode ve Audiophile Optimizer yazılımlarını kullanmaktayım. Bu ikili çok çeşitli yazılım ile birlikte kullanılabiliyor: JRiver Media Center, JPLAY, Process Lasso, HQPlayer, Bug head Emperor, Foobar2000, MQn Player, TIDAL, Spotify, Qobuz, WiMP, Logitech Media Server, Acourate Convolver, dBpoweramp… Bahsettiğim platform üzerinde medya yazılımı olarak JRiver Media Center 21 kullanmaktayım. Bu çözüm, iyi bir ses kalitesi, iyi bir müzik kütüphanesi yönetimi ve tablet bilgisayardan yönetim konforu sağlıyor.

Yazının devamı

exaSound’dan yeni ürün: PlayPoint

exaSound’dan yeni bir ürün: PlayPoint – exaSound DAC için Network Audio Connector. Ürün ilk olarak RMAF (Rocky Mountain Audio Fest) 2015 fuarında duyuruldu. Demo, Pass Labs X250.8 güçlendirici ve Magnepan 3.7i hoparlörler ile yapıldı. exaSound PlayPoint, 5 Kasım 2015’den itibaren sipariş edilebiliyor. ABD fiyatı 1999$ olarak belirlenmiş. KDV dahil, 2 yıl garantili Türkiye teslim fiyatı ise 2700$.

Yazının devamı

Windows 10’a Yükseltme

Evdeki Windows 7 yüklü bilgisayarları Windows 10’a yükselttim. Biraz yorucu oldu. Herkes aynı zorlukları yaşar mı bilemiyorum ama deneyimimi paylaşmak istiyorum. Neden OSX veya Linux değil konularına burada girmeyeceğim. Şimdilik seçtiğim yol bu. Microsoft, W7 ve W8 lisansına sahip kullanıcılara ücretsiz W10 yükseltme öneriyor. Hayat bana, “ücretsiz”, “limitsiz”, “bedava” gibi sıfatların yer aldığı yerlerde 5N1K sorularını (ne, nerede, ne zaman, neden, nasıl, kim) sormayı öğretti.

Yazının devamı

İkonik Maxell Kaset Reklamı

Gençliğimde, kasetlerin yaygın olduğu zamanda bir reklam vardı. Maxell kaset reklamı: “Blown Away Guy”; “müziğin gerçekçiliğinden darmadağan olmuş adam” olarak açabilirim. Hi-Fi merakımın başladığı yıllardı ve en sevdiğim reklam görseli buydu. İkonik olarak adlandırabileceğim bu reklam görseli bugün bile Hi-Fi ile ilgili sosyal medyada kullanılmakta.

Yazının devamı

HDPLEX H5 (2.nesil) Sessiz Kasa

İkinci nesil HDplex H5 kasa ile sessiz ama yüksek performanslı bir masaüstü bilgisayar tasarımı hedeflenmiş. Sekiz adet ısı borulu pasif işlemci soğutma ve seçimsel sekiz ısı borulu grafik kartı soğutma kasanın ilk dikkat çekici özellikleri. Tasarım ile ilgili detaylar bu ay (Eylül 2015) içinde duyurulmaya başlandı.

Yazının devamı

Sadece dinle (ve seyret)

Native DSD olarak kayıt edilmiş “8 ENSEMBLES IN 1 BIT” albümünü bir süredir zevkle dinliyorum. Vokal, akustik, caz ve klasik parçalardan oluşan bu albüm 3 Temmuz 2015 tarihinde yapılmış. Müziği dinlerken haliyle insan kendine göre bir şeyler hayal ediyor. Sonradan nativeDSD.com sitesinde dolaşırken albümün yapılışı ile ilgili bir videoyu farkettim. Hayalim ile gerçek çok farklıydı. Çok hoşuma gitti ve burada paylaşmaya karar verdim.

Yazının devamı

DSD hakkında RMAF14 panel videosu

Hi-Res kayıtları dinledikce, bir çok ticari kaydın ne kadar kalitesiz olduğunu daha iyi anlıyorum. Evet, çok sevdiğim albümleri her zaman yüksek çözünürlüklü olarak bulamıyorum. Ama, yüksek çözünürlüklü kaydedilmiş müzikleri dinlemenin de zevki bir başka. Bu konuda biraz açık olmak gerektiğine inanıyorum. Hi-Res ses çalabilmek, bence bir odyofilin yatırım yaparken dikkate alması gereken önemli bir unsur. DSD, Hi-Res deneyimi sağlayan ve gittikçe yaygınlaşan bir format. Aşağıda 2014 yılında Rocky Mountain Audio Fest fuarında, endüstri liderleri katılımı ile düzenlenen bir panel videosu yer alıyor. DSD formatı hakkında fikir edinmek için iyi bir malzeme.

Yazının devamı

Merging Technology NADAC MC-8 DSD DAC

8 Ağustos 2015 tarihinde, positive-feedback.com sitesinde, David W. Robinson tarafından bir inceleme yazısı yayınlandı. Yazının orjinaline buradan erişebilirsiniz: “Merging Technology NADAC MC-8 DSD DAC”. Yazının detayını okumayı size bırakıyorum. Burada sözkonusu incelemeden alıntıladığım bazı önemli noktaları paylaşmak istiyorum.

Yazının devamı

Baetis Audio Müzik/Video Sunucular

Son yazılarımdaki müzik bilgisayarı örneklerini, bu yazımda Baetis Audio ürünleri ile sürdüreceğim. Baetis Audio, ABD’nin Montana eyaletinde, Yellowstone ırmağının kıyısında, Livingston’dan bir girişim. Baetis Audio, bilgisayar tabanlı müzik ve medya sunucu ürünlerinde uzmanlaşmış. Baetis Audio ürünleri ile ilgili inceleme yazılarına Stereophile, The Absolute Sound gibi yayınlardan erişebilirsiniz. Web sitelerinde, bilgisayar odyofillerini ilgilendirebilecek faydalı bilgiler mevcut.

Yazının devamı

CAPS v4 Pipeline

Bu yazıda C.A.P.S. (Computer Audiophile Pocket Server) V4 Pipeline modelinden bahsedeceğim. CAPS V4 Pipeline, doğrudan DAC’ınıza USB ile bağlayacağınız bir bilgisayar.

Yazının devamı