PCM 24/192, 24/382, DSD128, DSD256 gibi formatları dinleyebilmenin çok hoş ve ödüllendirici bir deneyim olduğunu düşünüyorum – hele beğendiğiniz kayıtları bulursanız. DSD müzik dosyalarını oynatmak için bir bilgisayar ve yazılıma veya gerekli donanım ve yazılımı paketleyen bağımsız bir müzik sunucusuna veya taşınabilir bir cihaza ve DAC’a ihtiyaç var. Bu yazıda bazı seçenekleri özetleyeceğim.
Bilgisayar rotasından giderseniz yazılım seçiminizi işletim sistemine göre yapmalısınız.
Windows için başlıca yazılım alternatifleri:
- Audirvana Plus for Windows (DSD64, DSD128, DSD256)
- Bug Head Emperor (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, ücretsiz)
- Foobar 2000 (DSD64, DSD128, ücretsiz)
- HQ Player (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- JPlay (DSD64, DSD128, DSD256)
- JRiver Media Center (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- Logitech Media Server (w/DSD Play plugin, DSD64, DSD128, ücretsiz)
- Minimserver (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
- Roon (DSD64, DSD128, DSD256, Multi-channel DSD)
- Teac HR Player (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
Mac OS alternatifleri:
- Audirvana Plus (DSD64, DSD128)
- Bit Perfect and DSD Master (DSD64, DSD128)
- Channel D Pure Music (DSD64, DSD128)
- Decibel (DSD64, DSD128, DSD256)
- HQ Player (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- JRiver Media Center (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- Logitech Media Server (w/DSD Play plugin, DSD64, DSD128, ücretsiz)
- Minimserver (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
- Roon (DSD64, DSD128, DSD256, Multi-channel DSD)
- Teac HR Player (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
Linux’mu dediniz?
- HQ Player (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- JRiver Media Center (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, Multi-channel DSD)
- Logitech Media Server (w/DSD Play plugin, DSD64, DSD128, ücretsiz)
- Minimserver (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
- Daphile (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, ücretsiz)
- MPD (DSD64, DSD128, ücretsiz)
- Volumio (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, ücretsiz)
- WTF Play (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, ücretsiz)
Akıllı telefonlardan da DSD müzik dosyalarını dinleyebilirsiniz. Bazı istisnalar hariç olmakla birlikte akıllı telefondan DSD müzik dosyalarını dinlemek için harici taşınabilir bir DAC ve güçlendiriciye ihtiyaç olabilir.
IOS:
- Onkyo HF Player (DSD64, DSD128, DSD256)
- Hibiki (DSD64, DSD128, DSD256)
- Kaisertone (DSD64, DSD128, DSD256)
- Korg Audiogate 4 (DSD64, DSD128, DSD256, ücretsiz)
- Korg Audiogate for Iphone (DSD64, DSD128, DSD256)
- NePlayer (DSD64, DSD128, DSD256)
Android:
- Onkyo HF Player (DSD64, DSD128, DSD256)
- USB Audio Player Pro (DSD64, DSD128, DSD256)
- Volumio (DSD64, DSD128, DSD256, DSD512, ücretsiz)
Burada detayına girmemekle birlikte yazılımların destekledikleri formatlar, kullanıcı arayüzleri, kütüphane ve diğer özellikleri arasında önemli farklar var.
Bilgisayar ve akıllı telefonlar dışında, işletim sistemini ve yazılımı paketleyen hazır kutu çözümler de mevcut. Örneğin, Astell & Kern gibi taşınabilir bir cihazdan, Aurender marka “herşey dahil” bir network server/player cihazına – ve nicelerine – doğru uzanan bir yelpazeden bahsediyorum.
Eğer, “herşey dahil” bir çözüm seçmediyseniz, uygun bir DSD DAC seçmek gerekiyor. Yazılımınızı ilgili DAC’a uygun olarak ayarlamalısınız. Örneğin, native DSD destekleyen bir DAC ile Windows işletim üstünde JRiver kullanırken, “bitstream” özelliğini seçmeniz önerilir; ama, Mac OS kullanıyorsanız, Core Audio’nun yapısı nedeni ile DoP seçmelisiniz. Örnekler çoğaltılabilir.
Peki DSD müzik dosyalarını nereden bulacaksınız? Önce elinizdekilerden başlayalım. Bu web günlüğünündeki yazılarda göreceğiniz üzere, eğer varsa, elinizdeki SACD’leri rip ederek DSD dosyaları elde etmek mümkün. Ayrıca, plaklarınızdaki (LP) müzikleri de DSD dosyalarına çevirmek mümkün.
Genel konuşmalarda, DSD dosyalarının yaygın olmadığı muhabbeti yapılır. Evet, en sevdiğiniz eski bir albümün DSD kaydını bulamayabilirsiniz. Evet, mağazaya gidip CD, SACD alır gibi DSD dosyaları alamazsınız. DSD dosyalarını belirli internet sitelerinden satın alarak indirmek gerekiyor. Bu sitelerin sayısı ve içeriği hiç de azımsanacak gibi değil. Bu noktada dikkat edilecek konu, orjinal kaydın DSD olarak yapıldığı özgün DSD (native DSD) dosyalarına erişmek. Yoksa daha düşük çözünürlüklü FLAC, WAV hatta MP3 gibi formatları DSD dosyalarına çevirmek mümkün. Native DSD dosyalarını bulabileceğiniz bazı siteleri aşağıda sıralıyorum. Bunlara bir göz atıp müzik kütüphaneleri konusunda fikir sahibi olabilirsiniz.
- http://www.nativedsd.com
- http://www.2l.no/hires/index.html
- http://store.acousticsounds.com/c/391/DSD_Downloads
- http://bluecoastrecords.com/formats/dsd
- https://channelclassics.com/catalogue/
- http://shop.dsdfile.com
- http://www.hdtracks.com/dsd-albums
Aslında liste çok daha geniş. NativeDSD sitesi, yukarıda bahsettiğim, DSD yazılımları, native DSD indirilebilecek web siteleri, DSD destekleyen DAC’lar gibi çeşitli bilgilerin toplandığı bir veritabanı oluşturmuş. Güncel tutulan bu veri tabanına aşağıda “Kaynaklar” başlığı altındaki bağlantılardan erişebilirsiniz. Burada DSD müzik dosyalarını dinleme ile ilgili çok genel bir fikir vermeye çalıştım. Kullanım modeli olarak, sunucunun, denetleyici yazılımın ve oynatıcının farklı olduğu modeller de mevcut. Bu modellerde, çeşitli DLNA, UPnP çözümleri sözkonusu. Web günlüğünde bu tür kullanımlar ile ilgili yazılar bulacaksınız (örnek-1, örnek-2, örnek-3). Farklı alternatifleri ve kullanımları denediğinizde veya deneyenleri izlediğinizde, kendiniz için uygun olana siz karar verirsiniz.
Kaynaklar:
Aşağıdaki bağlantılardan nativeDSD.com sitesinde tutulan veritabanının farklı sayfalarına erişebilirsiniz.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.