Her ne kadar piyasada alıcısı sınırlı olsa da çok kanallı DAC ürünlerini ilgili ile takip ediyorum. Okto Research, Çek Cumhuriyeti/Prag çıkışlı bir firma. Okto Research DAC8 Pro ürününün, €989 (KDV dahil yurtdışı) fiyatlı ESS Sabre ES9028 tabanlı, sekiz kanallı bir DAC olduğunu öğrenince incelemeye karar verdim. Firmanın diğer ürünü DAC8 Stereo ise €1.089 (KDV dahil yurtdışı) fiyat etiketine sahip. Stereo ürünün çok kanallıdan biraz daha pahalı olması, bir kaç kere web sitesini kontrol etmeme sebep oldu. Sebebini yazının sonunda DAC8 Stereo ile ilgili bölümde anlatacağım.
Çok kanal DAC olarak piyasada çok fazla alternatif yok; Merging+Nadac, ExaSound e68, miniDSP DDRC-88A, Lynx Aurora, Lynx Hilo, Prism Sound Titan, çok kanal özelliğine sahip ancak çok farklı özellik ve fiyata sahip ürünler.
Okto Research DAC8 PRO 8-kanal DAC
Okto DAC8 PRO ES9028 yongasını kullanıyor.
DAC8 PRO görünüm olarak oldukça başarılı. Aluminyum kasasında iyi bir CNC işi var. Ön panel de büyük çok işlevli bir düğme, menü işlevleri için metin bazlı ekran ve kulaklık çıkışı (16Ohm-600Ohm kulaklık sürebilen). Arka panele bakınca sekiz adet XLR analog çıkış, bir adet AES/EBU sayısal çıkış, dört adet AES/EBU sayısal giriş, USB giriş ve trigger çıkışı görülüyor.
Bu giriş çıkış opsiyonları için üç temel uygulama mümkün. Kelime kalabalığı yapmıyorum. Lütfen önce aşağıdaki resime bakın.
- Pure USB modunda, USB portundaki zamanlama, dahili XMOS işlemcisi tarafından sağlanıyor.
- USB/AES modunda zamanlama birinci AES/EBU portundan alınan sinyal esas alınıyor. Bu sinyal USB portuna yönlendirildiğinde, cihaz sayısal kayıt için kullanılabiliyor ya da dışarıda işlenmiş sinyal tekrar USB’den alınarak analog çevirmine gönderiliyor.
- Pure AES modulda zamanlama için AES/EBU portundan içeri gelen sinyal kullanılıyor. Daha sonra DAC8’in dahili osilatörleri (zamanlaması) yardımı ile sayısal-analog çevirimi yapılıyor.
Teknik detaylar için DAC8 PRO sayfasına ve hatta ürün rehberine bakabilirsiniz. Kısaca belirtmek gerekirse USB Audio Class 2 portundan, 192kHz/32-bit PCM, DSD128 ve DoP64 destekleniyor. AES/EBU girişler 192 kHz/24-bit PCM destekliyor.
USB sürücüsü Mac ve Linux sistemler tarafından kolayca (8 kanal kayıt ve oynatma cihazı) olarak tanınıyor. Windows için de aynısı sözkonusu. Ama tavsiye edilen ASIO sürücüsü kullanarak ses sinyallerini Windows’un kirli arka sokakları yerine daha kestirme bir yoldan iletmek. ASIO sürücü ile “bit-perfect” oynatma mümkün. Üreticinin özel bir ASIO sürücüsü yok, tüketici işi sayılabilecek ASIO4ALL (asio4all.org) kullanılıyor. Sanırım muhtemel bir mühendislik çalışmasının maliyetinden (ve tabi olası olumlu sonuçlarından) tasarruf yapılmış.
Bazı Windows uygulamaları (örneğin, YouTube veya Spotify gibi) ASIO sürücüsünden faydalanamıyor. Bu tür durumlarda, geçmişte bu günlükte bahsetmiş olduğum VB Audio ASIO Bridge / Hi – Fi Cable yazılımın tavsiye edilir.
Bu noktada exaSound ile karşılaştırmadan kendimi alamayacağım. exaSound, USB’den aldığı veriyi bir havuzda biriktiriyor ve orada dahili Femto zamanlayıcısı ile sayısal analog çevrime gönderiyor. Ayrıca, exaSound Windows ses süreçlerini tümden atlayan başarılı bir özel sürücüye sahip. Bu ürünler arasındaki fiyat farklarını bir miktar açıklıyor. Öte yanda DAC8’deki XLR konektörlerin, daha ufak boyutlu exaSound kasasındaki mini-XLR’lardan daha tercih edilebilir buluyorum. En azından daha geniş XLR kablo seçenekleri mevcut. İç devrelerdeki besleme gerilim regülasyonu, galvanik izolasyon vb detaylar Okto Research sitesinde yer almıyor.
Ön paneldeki bir tek düğme ile sekiz kanal ses şiddeti ve menü işlevleri nasıl kontrol ediliyor? Bu düğme hem dönel, hem basma, hem de uzun süreli basma ile çok işlevli kontrol sağlıyor. Ayrıca, firmanın seçenek olarak sunduğu (bildiğini Apple) uzaktan kumanda ile de bu işlevleri yerine getirebiliyorsunuz. Nedir bu işlevler? Master ve kanal bazında ses şiddeti kontrolu, en üst ses şiddetinin kısıtlaması, giriş seçimi, filtre seçimi,… detaylar için lütfen ürün rehberine bakınız.
Şimdi gelelim Okto Research DAC8 Stereo modeline
İlk önce DAC8 Stereo’nun neden DAC8 PRO’dan pahalı olduğuna (€1.089 vs €989) bakalım. DAC8 Stereo, “streaming” hazırlığı ile geliyor. İlave olarak €89 verirseniz kasa içine bir Raspberry Pi kartı yardımı ile streaming özelliği, hem Ethernet giriş, hem de Wi-Fi bağlantısı ilave ediliyor. Okto Research sitesi o kadar yalın ki, streamin uygulaması konusunda ilgi verilmemiş. Genel streaming uygulamaları ile idare edilmesi gerektiğini anlıyorum.
DAC8 Stereo, ES9028 yongasının sekiz kanallını, sağ ve sol için 4+4 paralel olarak kullanarak iyi bir dinamik aralık elde ediyor.
DAC8 Stereo girişleri: USB1, USB2, Coax1, Coax2, Opt1, Opt2, AES/EBU ve tabi ki Ethernet veya Wi-Fi üzerinden streaming olarak sayılabilir.
DAC8 Stereo USB girişi 384 kHz/32-bit PCM, DSD256 veya DoP128 destekliyor. Bu değerlerin 8 kanallı DAC8 PRO’dan biraz yüksek olmasının sebebi, USB’de kullanılan XMOS katının bant genişliğinin kısıtlaması.
DAC8 web sayfası burada. Detaylar için kullanım rehberine ise buradan erişebilirsiniz.
Sonuç olarak iyi bir fiyat noktası ve paket ile Sabre ES9028’den alabileceği sesi maksimize eden ürünler bunlar.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.